به بهانه سالروز آزادسازی

مهران؛ دیروز سنگر حماسه، امروز معبر عشق

ایلام- دهم تیرماه یادآور روزی است که مهران، شهر زخمی سال‌های دفاع مقدس، پس از ۱۰ روز نبرد سهمگین به آغوش میهن بازگشت و امروز با اقتدار میزبان میلیون‌ها عاشق و زائر عتبات عالیات است؛ شهری که روایت ایستادگی دیروز و معنویت امروز را در خود جمع کرده است.

به گزارش پویاخبر و به نقل از ایرنا، در ورق‌های زرین سرزمین ایثار، ایستادگی، مقاومت و نجابت ایران، نام‌هایی هستند که با هر وزش نسیم، با هر تپش نبض خاک، به گوش جان می‌رسند؛ نام‌هایی که قصه‌ ایستادگی، رشادت و ایمان را سر داده‌اند و در طلوع و غروب وطن ستایش‌گر آزادی و سربلندی بوده‌اند.

سلام بر مهران؛ شهر پُرغرور و زخمی، شهر ایستادگی‌های خاموش و حماسه‌های ماندگار، شهری که در دامان تپه‌ماهورهایش، قصه‌ خون و غیرت و آزادگی جریان دارد؛ سرزمینی که دیوارهای گلوله‌باران‌ شده‌اش شاهد بغض و اشک مادران و پرواز سرخ پرستوهاست.

درود بر روزی که خورشید دهم تیرماه، از پس غبار جنگ، امید را بر بام‌های ترکش‌خورده‌ مهران تاباند و بانگ شادی از حنجره‌ زخمی این دیار به آسمان برخاست؛ روزی که مهران آزاد شد و نامش، چون نشان افتخار، بر پیشانی تاریخ ایران نقش بست.

طلوع انقلاب شکوهمند اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ دشمن بعثی را به طمع انداخت تا با حمایت آشکار و نهان حامیانش، تضعیف نهال نوپای انقلاب را هدف قرار دهد، ارتش عراق، پس از ماه‌ها تنش مرزی در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ حمله‌ای تمام‌عیار را علیه ایران آغاز کرد و هشت سال دفاع مقدس را رقم زد.

در این میان، استان ایلام با مرزی طولانی صحنه‌ نبردها و عملیات‌های بزرگی چون فتح میمک، فتح مهران، فتح المبین، فکه، حادثه‌ چوار، بمباران ایوان، وقایع کوشک و سارات و… شد؛ رخدادهایی که هرچند کمتر در تقویم رسمی شناخته شده‌اند، اما در حافظه‌ مردم این دیار و مدافعان وطن جایگاه ویژه‌ای دارند.

ایلامی‌ها جنگ را زودتر از دیگر نقاط کشور تجربه کردند؛ تنها دو ماه پس از پیروزی انقلاب، نخستین تجاوز نظامی عراق به مرزهای ایران در مهران رخ داد، مهم‌ترین هجوم زمینی دشمن نیز پیش از آغاز رسمی جنگ، در میمک شهرستان ایلام به وقوع پیوست؛ روزی که تا همیشه با مقاومت و شجاعت مردمان صبور این سرزمین پیوند خورده است.

حماسه‌ مهران؛ از اشغال تا آزادی
سال ۱۳۶۵ و پس از شکست خُردکننده عراق در فاو به دست رزمندگان ایران، صدام برای جبران تحقیر نظامی و آرامش روحی خویش، اشغال شهر مهم مرزی مهران را در سرلوحه اقدامات خود قرار داد، دشمن بعثی با تلاشی گسترده، مهران را اشغال و تبلیغات بین‌المللی فراوانی به راه انداخت تا وانمود کند که قدرت ایران رو به افول است.

اما در پس این غوغای رسانه‌ای، شهامت و غیرت رزمندگان ایرانی شکل‌گیرنده‌ حماسه‌ای تازه بود، راهبرد بزرگ فرماندهان ایرانی در قرارگاه نجف و وحدت ارتش و سپاه، مقدمات عملیات آزادسازی مهران را با رمز «یا ابوالفضل‌العباس (ع)» در شامگاه ۹ تیرماه ۱۳۶۵ آغاز کردند.

قرارگاه خاتم‌الانبیا با بسیج لشکرهای ۲۷ محمد رسول‌الله (ص)، ۲۵ کربلا، ۴۱ ثارالله، ۱۰ سیدالشهداء، ۱۷ علی‌بن‌ابی‌طالب (ع)، لشکر نصر و تیپ‌ها و گردان‌های مستقل، عملیات کربلای یک را طرح‌ریزی و اجرا کرد، نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی نیز با تعهد پروازهای مکرر، پشتیبانی عملیات را عهده‌دار بود.

با شروع عملیات، حملات غافلگیرکننده و پی‌درپی رزمندگان ایران خطوط دشمن را درهم نوردید و مهران و ارتفاعات حساس قلاویزان، همرین و… آزاد شد. ضعف و سردرگمی دشمن در میدان نبرد چنان بود که حتی آتش توپخانه و حملات هوایی آنان فروکش کرد و آنان که زمانی ادعای قدرت بر منطقه داشتند، به سرعت به عقب‌نشینی و فرار واداشته شدند.

دستاوردهای بزرگ عملیات کربلای یک
۱۰ شب و روز پرشور، مهران سراسر صدای انفجار و فریاد ایمان بود؛ ۱۰ روزی که به نقش حماسه‌سازان وطن، مهران از بند اسارت رهایی یافت و نقشه‌ جغرافیای مقاومت ایرانیان دگرگون شد.

در سایه‌ ایثار و رشادت رزمندگان، ۱۷۵ کیلومتر مربع از خاک میهن و بخش‌هایی از خاک دشمن آزاد شد، جاده‌ راهبردی دهلران- مهران- ایلام، شاهراه حیاتی غرب کشور، از سلطه‌ دشمن بیرون آمد، شهر مهران و هشت روستایش از زیر سیطره‌ اشغال‌گران رها شدند و خاطره‌ سال‌ها رنج و آوارگی جایش را به شور، شادی و امید داد.

ارتفاعات قلاویزان و همرین – این بلندای سرنوشت‌ساز – و دو پاسگاه مرزی دیگر بار دیگر به آغوش وطن بازگشتند و سرانجام، مراکز تدارکاتی و عقبه‌های دشمن از جمله شهرهای بدره و زرباطیه در تیررس فرزندان ایران قرار گرفت و دشمنی که روزی خویش را فاتح می‌پنداشت، به عقب‌نشینی وادار شد.

رمز پیروزی و ضعف دشمن از نگاه حاج قاسم سلیمانی
در آن شب‌های پرحادثه، صدای ستبر سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی در میان رزمندگان لشکر ۴۱ ثارالله پیچید؛ صدایی که با ایمان و یقین از حقیقتی جاودان سخن می‌گفت: «برادران، به یاد داشته باشید که خدا با ماست، دشمن ما، اگرچه مدرن‌ترین تجهیزات نظامی و آموزش را دارد، اما چیزی ندارد که سرمایه‌ی بزرگ ماست و آن ایمان است.

دشمن با همه ساز و برگ جنگی‌اش، از مرگ می‌ترسد؛ این بیماری مهلک، انگیزه و اراده را در وجودشان می‌خشکاند، به خداوند سوگند، عراقی‌ها آن‌گونه از مرگ هراس دارند که تو گویی هرآنچه دارند را در یک لحظه از دست می‌دهند و آن‌کس که از مرگ بهراسد، در میدان نبرد جایی برای پایداری و پیروزی ندارد.»

پس نقش ایمان و روحیه‌ ایثار در پیروزی ملت ایران بر دشمنِ تا بن دندان مسلح، حقیقتی است بی‌زوال؛ حقیقتی که در عملیات کربلای یک بار دیگر چنان نفوذ کرد که قفل فتح مهران گشوده شد و غرور ملی ایرانیان جاودانه گشت.

نتایج و پیامدهای عملیات کربلای یک
در ۱۰ روز مقاومت و نبرد، ۱۷۵ کیلومتر مربع از خاک ایران و عراق، جاده‌های مهم منطقه و هشت روستای مرزی آزاد و امنیت غرب کشور تضمین شد، چشم‌انداز دشمن به مناطق راهبردی بدره و زرباطیه کور گردید و اقتدار ملی ایرانیان بار دیگر رخ نمایاند.

آزادسازی مهران، نقطه‌ پایان راهبرد دفاع متحرک عراق بود و در عین حال شروعی نو برای امیدواری نیروهای خودی؛ چنان‌که حضرت امام خمینی (ره) نیز در پاسخ به پیگیری‌شان درباره‌ مهران فرمودند: «مهران را هم خدا آزاد کرد.»

امروز مهران؛ آزاد و سرافراز، نه فقط یادگار مقاومت فرزندان ایل و روستا و شهر، که دروازه‌ ورود میلیون‌ها عاشق و زائر کربلا و عتبات عالیات است، اما هنوز این حماسه، همچون بسیاری دیگر از افتخارهای مردمان ایلام، در تاریخ ملی آن گونه که شایسته است ثبت و گرامی داشته نشده است.

سخن آخر؛ حماسه‌ مهران، افتخاری جاودان در حافظه‌ تاریخ
امروز اگر نسیمی بر دشت‌های مهران می‌وزد، عطر غیرت و فداکاری مردان و زنانی را در خود نهفته دارد که روزگاری خون و جان خویش را نثار این خاک کردند، مهران، دیگر نه شهر زخمی جنگ، که نماد ایستادگی و نشان امید نسل‌های پس از خود است؛ شهری که قصه‌اش در میان خاطرات خاک و سنگ روایت می‌شود و غرورش در رگ‌های جغرافیای وطن جاری است.

۱۰ روز نبرد، ۱۰ روز ایمان، ۱۰ روز که خورشیدش از پس غبار آتش‌ها سر برآورد و بانگ آزادی در کوچه‌های مهران طنین‌افکن شد و اکنون این مرز و بوم، با قامتی افراشته و نگاهی به افق‌های دور، گواه آن است که تا هنگامی که ایمان و همدلی بر جغرافیای ایران حاکم باشد، مهران‌ها همیشه آزاد خواهند ماند و دشمن هرگز راهی به خانه‌ امید نخواهد یافت.

یادگار آن حماسه‌ بزرگ، نه‌تنها در سینه‌ تاریخ که در نگاه هر کودک مهرانی و هر مرد و زن ایرانی همچون چراغی فروزان راه آینده را روشن می‌سازد.

دهم تیرماه نقش زرینی است بر تاریخ مردمان ایران؛ نشانی از غیرت، ایثار و رشادت و یادآور آن است که فداکاری‌های مرزداران این کشور، نگین افتخارهای ملی و یادگار مقاومت بی‌ادعای ملت ایران است، مهران از نمادهای ماندگار دفاع مقدس و کلید طلایی عزت ملی و معنویت امروز و فردای وطن خواهد ماند.

امروز مهران دیگر تنها نامی بر نقشه‌ غرب ایران نیست؛ مهران، گذرگاه عاشقی است، سرزمین شوق گام‌های میلیون‌ها زائر که دل به مسیر کربلا سپرده‌اند، دیروز، این خاک، سنگر مردانگی و آیه‌ مقاومت بود و امروز، معبر دل‌های عاشق به سوی عتبات عالیات و کانون پر شورترین هجرت معنوی عالم.

در رگ‌های این شهر هنوز صدای پای رزمندگان دیروز و زمزمه‌ دعای زائران امروز در هم می‌آمیزد، مهران، روزگاری یادگار زخم و فریاد و خون بود و اینک میزبان نغمه‌های ارادت، عطر صلوات و اشک شوق مجاوران حرم حسین(ع) گشته است.

اینجا، دروازه‌ ورود به سرزمینی است که دل‌های بی‌شمار تنها با یادش آرام می‌گیرند؛ مهران، پلی بین دیروزِ ایستادگی و امروزِ زیارت، روایتی است زنده از پیوند خون و ایمان، از حماسه تا عشق.